Enwi a chychwyn

1. Enw'r Rheoliadau hyn yw Rheoliadau Addysg (Gwybodaeth am Blant sy'n cael eu Haddysg drwy Ddarpariaeth Amgen) (Cymru) 2009 a deuant i rym ar 12 Ionawr 2010.

Dehongli

2. Yn y Rheoliadau hyn–

• mae i'r ymadrodd "addysg ysgol annibynnol a ariennir" ("funded independent school education") yr ystyr a roddir iddo gan reoliad 3(b);

• mae i'r ymadrodd "anghenion addysgol arbennig" yr ystyr a roddir i "special educational needs" gan adran 312 o Ddeddf 1996(2);

• ystyr "asesiad athrawon" ("teacher assessment") yw asesiad gan athro neu athrawes o lefel cyrhaeddiad pwnc plentyn yn y pynciau a'r gweithgareddau sy'n rhan o'r cwricwlwm a addysgwyd i'r plentyn hwnnw;

• ystyr "awdurdod lleol perthnasol" ("relevant local authority") yw'r awdurdod addysg lleol yng Nghymru sy'n ariannu neu a fydd yn ariannu'r ddarpariaeth a ariennir;

• ystyr "canlyniad" ("result") mewn perthynas ag unrhyw asesiad athrawon yw canlyniad yr asesu fel y mae wedi ei benderfynu a'i gofnodi gan athro neu athrawes;

• ystyr "cofnod presenoldeb" ("attendance record") yw'r cofnod o bresenoldeb disgybl mewn ysgol yn ôl y gofrestr a gedwir yn unol ag adran 434 o Ddeddf 1996 a Rheoliadau Addysg (Cofrestru Disgyblion) 1995(3);

• ystyr "cymhwyster allanol a gymeradwywyd" ("approved external qualification") yw cymhwyster o fewn ystyr adrannau 96(5) a 97(5) o Ddeddf Dysgu a Medrau 2000 a gymeradwywyd, ar yr adeg berthnasol, o dan adran 99 o'r Ddeddf honno(4) at ddibenion adrannau 96 a 97 o Ddeddf Dysgu a Medrau 2000;

• mae i'r ymadrodd "darpariaeth a ariennir" ("funded provision") yr ystyr a roddir iddo gan reoliad 3;

• ystyr "Deddf 1996" ("the 1996 Act") yw Deddf Addysg 1996;

• ystyr "gwybodaeth am unigolion" ("individual information"), o ran addysg ysgol annibynnol a ariennir ac unedau cyfeirio disgyblion, yw gwybodaeth am ddisgyblion unigol, ac o ran addysg a ariennir, yw gwybodaeth am blant unigol;

• ystyr "Rhif unigryw disgybl" ("unique pupil number") yw cyfuniad o rifau sydd ynghyd â llythyren neu lythrennau yn cael eu dyrannu i ddisgybl ac sy'n unigryw i'r disgybl hwnnw, drwy ddefnyddio fformiwla a benderfynwyd gan Weinidogion Cymru; ac

• ystyr "uned neu gredyd" ("unit or credit"), mewn perthynas â chymhwyster, yw modiwl neu ran o gwrs sy'n arwain at y cymhwyster hwnnw y gellir, pan fo wedi ei gwblhau'n llwyddiannus, ei gyfrif neu ei chyfrif ynghyd â modiwlau neu rannau eraill tuag at ennill y cymhwyster hwnnw.

Cymhwyso

3. Mae'r Rheoliadau hyn yn gymwys o ran–

(a) addysg a ariennir sy'n cael ei darparu o dan drefniadau a wnaed gan awdurdod lleol perthnasol;

(b) addysg sy'n cael ei darparu mewn ysgol annibynnol, ei threfnu a'i hariannu gan awdurdod addysg lleol yng Nghymru yn unol ag adran 19 o Ddeddf 1996 (addysg y cyfeirir ati yn y Rheoliadau hyn fel "addysg ysgol annibynnol a ariennir"); ac

(c) addysg sy'n cael ei darparu mewn uned cyfeirio disgyblion a'i hariannu gan awdurdod lleol perthnasol,

ac yn y Rheoliadau hyn mae cyfeiriad at ddarpariaeth a ariennir yn gyfeiriad at y cyfryw addysg a ariennir, y cyfryw addysg ysgol annibynnol a ariennir a'r cyfryw addysg mewn uned cyfeirio disgyblion.

Gofyniad i ddarparu gwybodaeth am unigolion i Weinidogion Cymru

4. Cyn pen 14 diwrnod o gael cais ysgrifenedig oddi wrth Weinidogion Cymru, rhaid i berson sy'n darparu darpariaeth a ariennir ddarparu i Weinidogion Cymru y cyfryw wybodaeth am unigolion y cyfeirir ati yn Atodlen 1 ag y gofynnir amdani.

Gofyniad i ddarparu gwybodaeth am unigolion i'r awdurdod lleol perthnasol

5.–(1) At ddibenion adrannau 537A(2)(b) a 537B(2)(b), mae'r awdurdod lleol perthnasol yn berson rhagnodedig.

(2) Cyn pen 14 diwrnod o gael cais ysgrifenedig gan yr awdurdod lleol perthnasol, rhaid i berson sy'n darparu darpariaeth a ariennir ddarparu i'r awdurdod y cyfryw wybodaeth am unigolion y cyfeirir ati ym mharagraffau 1 i 6 o Atodlen 1 ag y gofynnir amdani.

Personau eraill y caniateir i wybodaeth am unigolion a gyflenwyd gael ei throsglwyddo iddynt hwy yn ychwanegol at yr awdurdod lleol perthnasol

6. At ddibenion adrannau 537A(3)(b) a 537(3)(b) o Ddeddf 1996, mae cwmnïau Gyrfa Cymru a sefydlwyd i ddarparu gwasanaethau gyrfaoedd yng Nghymru o dan adrannau 2, 8 a 10 o Ddeddf Cyflogaeth a Hyfforddiant 1973(5) yn berson rhagnodedig.

Personau ychwanegol y caiff Gweinidogion Cymru ddarparu gwybodaeth am unigolion iddynt

7.–(1) At ddibenion adrannau 537A(4)(b) a 537B(4)(b) o Ddeddf 1996, person rhagnodedig yw unrhyw un o'r canlynol–

(a) yr awdurdod lleol perthnasol;

(b) Prif Arolygydd Ei Mawrhydi dros Addysg a Hyfforddiant yng Nghymru neu Her Majesty´s Chief Inspector of Education and Training in Wales; ac

(c) y cwmnïau Gyrfa Cymru a sefydlwyd i ddarparu gwasanaethau gyrfaoedd yng Nghymru o dan adrannau 2, 8 a 10 o Ddeddf Cyflogaeth a Hyfforddiant 1973.

(2) Categori rhagnodedig at ddibenion adrannau 537A(4)(c) a 537B(4)(c) o Ddeddf 1996 yw categori o bersonau sy'n ymchwilio i gyflawniadau addysgol plant ac y mae arnynt angen gwybodaeth am unigolion at y diben hwnnw.

Personau ychwanegol y caiff coladyddion gwybodaeth ddarparu gwybodaeth am unigolion iddynt

8.–(1) At ddibenion adrannau 537A(5)(b)(i) a 537B(5)(b)(i) o Ddeddf 1996, person rhagnodedig yw–

(a) yr awdurdod lleol perthnasol;

(b) Prif Arolygydd Ei Mawrhydi dros Addysg a Hyfforddiant yng Nghymru neu Her Majesty´s Chief Inspector of Education and Training in Wales.

(2) Categori rhagnodedig at ddibenion adrannau 537A(5)(b)(ii) a 537B(5)(b)(ii) o Ddeddf 1996 yw categori o bersonau sy'n ymchwilio i gyflawniadau addysgol plant ac y mae arnynt angen gwybodaeth am unigolion at y diben hwnnw.

Adroddiad i rieni

9.–(1) Rhaid i'r athro neu'r athrawes sydd â gofal dros uned cyfeirio disgyblion ac i berchennog ysgol annibynnol drefnu bod adroddiad ysgrifenedig sy'n cynnwys yr wybodaeth am unigolion a bennir yn Atodlen 2 ar gael bob blwyddyn ysgol i riant pob plentyn o oedran ysgol gorfodol y mae'n darparu darpariaeth a ariennir iddo.

(2) Mae rhiant pob plentyn o oedran ysgol gorfodol, y mae'r athro neu'r athrawes sydd â gofal dros uned cyfeirio disgyblion neu berchennog ysgol annibynnol yn darparu darpariaeth a ariennir iddo, yn berson rhagnodedig at ddibenion adran 537A(2)(b) o Ddeddf 1996.

(3) Nid oes dim yn y rheoliad hwn sy'n atal yr wybodaeth am unigolion a bennir yn Atodlen 2 rhag cael ei chynnwys mewn mwy nag un adroddiad ar yr amod, yn ddarostyngedig i baragraff (5), bod yn rhaid i ddarparwr y ddarpariaeth a ariennir anfon bob blwyddyn ysgol yr wybodaeth honno drwy'r post neu fel arall cyn diwedd tymor yr haf.

(4) Rhaid i'r cyfnod y mae adroddiad sy'n cynnwys yr wybodaeth am unigolion yn Atodlen 2 yn ymwneud ag ef ddechrau ym mhob achos ar ba ddyddiad bynnag yw'r diweddaraf o'r canlynol–

(a) y dyddiad y dechreuodd y person sy'n darparu'r ddarpariaeth a ariennir ddarparu addysg o'r fath i'r plentyn; neu

(b) diwedd y cyfnod yr oedd yr adroddiad diwethaf ar y materion hynny a wnaed yn unol â'r Rheoliadau hyn yn ymwneud ag ef.

(5) Pan na fo unrhyw un neu rai o'r manylion sy'n angenrheidiol i ddarparu'r wybodaeth a bennir ym mharagraffau 6, 7 neu 8 o Atodlen 2 yn dod i law darparwr y ddarpariaeth a ariennir tan ar ôl diwedd tymor yr haf, rhaid iddo drefnu bod yr wybodaeth honno ar gael cyn gynted ag y bo'n ymarferol a sut bynnag erbyn y 30 Medi canlynol fan bellaf.

rheoliadau 4 a 5

ATODLEN 1 Darparu gwybodaeth am unigolion i Weinidogion Cymru a'r awdurdod lleol perthnasol

1. Yr wybodaeth ganlynol am y plentyn–

(a) Rhif unigryw cyfredol y disgybl (os yw'n berthnasol);

(b) cyfenw;

(c) enw cyntaf y plentyn, neu bob enw cyntaf os oes mwy nag un;

(ch) enw canol y plentyn, neu bob enw canol os oes mwy nag un;

(d) rhyw;

(dd) dyddiad geni;

(e) grŵp ethnig a ffynhonnell yr wybodaeth hon;

(f) hunaniaeth genedlaethol a ffynhonnell yr wybodaeth hon; ac

(ff) grŵp blwyddyn y cwricwlwm cenedlaethol y câi'r plentyn ei addysgu ynddo petai'n ddisgybl cofrestredig mewn ysgol a gynhelir.

2. Cod post y cartref lle mae'r plentyn fel arfer yn preswylio.

3. A yw'r plentyn, yn unol ag adran 512(3) a 512ZB(6) o Ddeddf 1996, wedi gwneud cais am gael prydau am ddim yn yr ysgol ac a gafwyd ei fod yn gymwys i'w cael.

4. A oes gan y plentyn anghenion addysgol arbennig ac, os felly, cadarnhad o–

(a) prif angen y plentyn ac unrhyw angen eilaidd a nodwyd; a

(b) pa lefel a pha fath o ddarpariaeth anghenion addysgol arbennig sy'n rhan o'r ymagwedd raddedig yn unol â "Cod Ymarfer Anghenion Addysgol Arbennig Cymru", a ddyroddwyd o dan adran 313 o Ddeddf 1996 ac a ddaeth i rym ar 1 Ebrill 2002, sy'n cael ei gwneud i'r plentyn.

5. A yw'r plentyn yn blentyn sy'n derbyn gofal gan yr awdurdod lleol perthnasol.

6. Y math o le a fynychir i gael darpariaeth a ariennir, hynny yw, a yw'r ddarpariaeth honno–

(a) mewn uned cyfeirio disgyblion;

(b) mewn ysgol annibynnol;

(c) mewn ysbyty (ac eithrio ysgol a sefydlwyd mewn ysbyty); neu

(ch) yn cael ei darparu mewn man nad yw'n un o'r rhai y cyfeiriwyd ato yn is-baragraffau (a) i (c), ac os felly, disgrifiad cryno o'r math o ddarpariaeth.

7. Y math o le a fynychir gan y plentyn i gael darpariaeth a ariennir yn unol â pharagraff 6, a nifer yr oriau o ddarpariaeth a ariennir a gafodd y plentyn yn yr wythnos cyn bod cais yn dod gan Weinidogion Cymru yn unol â rheoliad 4.

rheoliad 9

ATODLEN 2 Darparu gwybodaeth am unigolion i rieni'r plentyn

1. Manylion cryno am gyflawniadau yn yr holl bynciau a gweithgareddau sy'n rhan o'r cwricwlwm.

2. Sylwadau ar gynnydd cyffredinol y plentyn yn ystod y flwyddyn ysgol.

3. Manylion y trefniadau y caniateir i'r adroddiad gael ei drafod odanynt gydag athro neu athrawes y plentyn.

4. Crynodeb o gofnod presenoldeb y plentyn yn ystod y cyfnod y mae'r wybodaeth yn ymwneud ag ef sy'n dangos nifer yr absenoldebau awdurdodedig a'r absenoldebau na chafodd eu hawdurdodi (o fewn ystyr Rheoliadau Addysg (Cofrestru Disgyblion) 1995) a nifer y presenoldebau posibl.

5. Canlyniadau unrhyw asesiad athrawon.

6. Enw unrhyw bwnc y cofrestrwyd y plentyn ar ei gyfer mewn cysylltiad â chymhwyster allanol a gymeradwywyd a'r radd (os oedd un) a gafwyd.

7. Nifer cyfartalog y pwyntiau a sgoriwyd gan y plentyn mewn arholiadau pwnc o'r fath yr ymgofrestrodd ar eu cyfer.

8. Manylion unrhyw uned neu gredyd tuag at gymhwyster o'r fath a gafwyd gan y plentyn yn ystod y cyfnod y mae'r adroddiad yn ymwneud ag ef.

Nodyn Esboniadol

(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)

Mae'r Rheoliadau hyn yn gwneud darpariaeth ynghylch cyflenwi gwybodaeth am blant sy'n cael addysg a ariennir gan awdurdod lleol y tu allan i ysgolion prif ffrwd, a honno'n addysg y cyfeirir ati fel arfer fel 'darpariaeth amgen'. Mae darpariaeth amgen yn cynnwys addysg nad yw mewn ysgol, addysg mewn ysgol annibynnol neu mewn uned cyfeirio disgyblion. O dan reoliadau 4 a 5 rhaid i ddarparwyr addysg o'r fath, os gofynnir iddynt wneud hynny, gyflenwi gwybodaeth am blant unigol i Weinidogion Cymru a'r awdurdod lleol sy'n ariannu'r addysg. Mae Atodlen 1 yn nodi'r eitemau gwybodaeth am unigolion sydd i'w cyflenwi.

Mae rheoliad 6 yn caniatáu i Weinidogion Cymru ei gwneud yn ofynnol i awdurdod lleol perthnasol, sydd wedi cael gwybodaeth am blant unigol yn unol â'r Rheoliadau hyn, drosglwyddo gwybodaeth o'r fath i gwmnïau Gyrfa Cymru. Mae rheoliad 7 yn nodi'r personau (yn ychwanegol at goladyddion gwybodaeth) y caniateir i Weinidogion Cymru gyflenwi gwybodaeth am blant unigol iddynt. Mae rheoliad 8 yn nodi'r personau (yn ychwanegol at Weinidogion Cymru, coladyddion gwybodaeth eraill a darparwyr y ddarpariaeth amgen) y caniateir i goladydd gwybodaeth gyflenwi gwybodaeth am unigolion iddynt.

Mae rheoliad 9 yn gwneud darpariaeth am yr adroddiad y mae'n ofynnol i athro neu athrawes sydd â gofal dros uned cyfeirio disgyblion ac i berchennog ysgol annibynnol anfon bob blwyddyn ysgol at rieni plant sy'n cael darpariaeth amgen. Mae Atodlen 2 yn nodi'r wybodaeth sydd i'w chynnwys yn yr adroddiadau.